OUDKARSPEL - De wijk Barnewiel in Oudkarspel heeft een bijzondere geschiedenis die nauw samenhangt met de ruilverkaveling van het Geestmerambacht. Wat nu een levendige woonwijk is, begon ooit als akkerland. In december 1964 stemde meer dan 95% van de grondeigenaren vóór de herinrichting van het gebied. Dit maakte de weg vrij voor de transformatie van 5300 hectare vaarpolder naar een moderne rijpolder.

In de jaren ‘70 veranderde dit gebied definitief tot een woonwijk

Van wiel tot wijk

De naam Barnewiel verwijst naar een ‘wiel’, een diepe kuil die ontstaat na een dijkdoorbraak. Het gebied had een landelijke uitstraling. Het schiereilandje in het Barnewiel, het zogenaamde Vrouwenlandje, werd gebruikt als vuilstortplaats. In de tijd van de veepest werd er zelfs ziek vee verbrand. In de jaren ‘70 veranderde dit gebied definitief: het werd omgevormd tot een woonwijk met een geheel nieuw stratenplan.

De eerste bewoners

Vanaf de jaren ‘70 kwamen de eerste gezinnen in de wijk wonen. Het echtpaar Reena en Dick Zuiderbaan was een van hen. Dick herinnert zich: “Een rijtjeswoning met aparte garage kostte 65.800 gulden. Dat was toen een fortuin, maar dankzij premie A-subsidie werd kopen haalbaar.”

Een wijk met karakter

De Van Teylingenstraat, Regthuisstraat en Brederodestraat vormden de verbindingswegen in de wijk, met een mix van koop- en huurwoningen. Ook was er plek voor seniorenwoningen. “De ‘opaatjes en omaatjes’ woonden tussen de jonge gezinnen. Dat was eigenlijk heel mooi, daar zouden projectontwikkelaars nu weer voor moeten kiezen,” zegt Dick. Er was veel sociale controle. “De bewoners bestonden voornamelijk uit jonge gezinnen. Kinderen speelden buiten en de meeste moeders waren huisvrouw,” vult zijn echtgenote aan. “Schuttingen waren er niet, je voelde je al bijna beledigd als een buur een hoge heg neerzette”, vertelt Dick.

Ze lachen als ze de oude foto’s in het fotoalbum op tafel bekijken. “Je kon zo bij de buren naar binnen kijken! Achterdeuren stonden altijd open, we liepen bij elkaar naar binnen.”

Het park en het water

Het groene hart van de wijk is het meertje ‘Barnewiel’, langs de Kasteelstraat, met daaromheen een park. Reena herinnert zich: “Zomers werd er met rubberbootjes gevaren en gezwommen. In de winter was het een en al bedrijvigheid op het ijs.” Dick vult aan: “We hingen verlichting op zodat er ’s avonds kon worden geschaatst. Het park was een ontmoetingsplek voor de hele buurt.”

Straatnamen met een verhaal

De straatnamen in het Barnewiel verwijzen naar de geschiedenis van Oudkarspel. Zo is de Van Teylingenstraat vernoemd naar de familie Van Teylingen, ooit eigenaar van het kasteel van Oudkarspel. Dit kasteel stond oorspronkelijk aan de oostzijde van de Dorpsstraat, vlakbij de kerk. Het werd gebouwd rond 1640 voor de Heer van Oudkarspel, maar raakte in 1799 zwaar beschadigd tijdens de oorlog. Tien jaar later werd het afgebroken. Een andere bijzondere straatnaam is de Lourens Bogtmanstraat, vernoemd naar de beroemde operazanger die hier in 1900 werd geboren. De straat heette oorspronkelijk de Butterlaan.

Pioniers van de wijk

Hoewel Reena en Dick Zuiderbaan niet meer in deze wijk wonen, kunnen ze nog steeds achternamen noemen van oude bewoners. “Er is veel veranderd, maar onze roots liggen hier.” Ze herinneren zich hoe het begon. “We woonden maandenlang in een straat waarin volop gebouwd werd. Er stond nog geen boom of struik en sommige straten moesten zelfs nog helemaal worden aangelegd. We waren eigenlijk de pioniers van Oudkarspel.” Het was ook een tijd van saamhorigheid. Reena: “Onze kinderen zijn hier geboren en we hebben er veel vrienden leren kennen. We zaten allemaal in dezelfde levensfase, dat schept een band.” Ook hun dochters hebben nog steeds vriendinnen die ze in de buurt leerden kennen. “Dat is toch enig?”